مفهوم ذوقی تعریف در ادبیّات فارسی

تعریف که در جواب ماهیّت و چیستی اشیاء و پدیده­ها می­آید، بیش­تر در فلسفه و منطق شناخته شده است. امّا در ادبیات نیز از تعریف برای کارکردهای گوناگونی، از جمله تعلیم، طنز و بیان هنری استفاده شده است. تعریف در شعرِ معاصر نوعی اسلوب بیان است که در     کتاب­های بلاغت سنتی و جدید توجّه چندانی بدان نشده است. هر چند تعریف­های هنری در شعر معاصر خالی از ارزش زیبایی­شناختی و تصویر­گری نیستند، امّا اهمیت این شیوه و الگوی بیانی در شعر کلاسیک بیش از آن­که زیبایی­شناسانه باشد، فکری و محتوایی است. از این رو، تعریف دریچه­ای برای درک جهان­بینی و افکار شاعر است. در این نوشتار به بررسی انواع تعریف، چه از نظر محتوایی و چه از نظر ساختارِ صوری آن در ادبیات پرداخته می­شود. ساختار جملات تعریفی در ادبیات معاصر به صورت «بدل»، «جمله اسنادی» و «سه­جزیی بی­فعل» نمایان شده است.